ساختمان‌ سبز

 

از سال ۱۹۶۰ همزمان با افزایش تقاضای انرژی و افزایش هزینه‌های سوخت و همزمان با اوج‌گیری جنبش‌های زیست‌محیطی رفته‌رفته توجه پژوهشگران معطوف به بهینه‌سازی الگوهای مصرف اعم از انرژی و مصالح در ساختمان در جهت کاهش مخاطرات زیست‌محیطی شد. انجمن معماران ایالات‌متحده در سال ۱۹۸۹ به‌طور رسمی کمیته محیط‌ زیست (AIA) را تأسیس نمود. در سال ۱۹۹۲ آژانس حفاظت از محیط‌ زیست ایالات‌متحده (EPA) برای این کمیته ردیف بودجه تعیین نمود. در همان سال این آژانس با همکاری وزارت انرژی ایالات‌متحده پروژه انرژی استار را آغاز نمود و در همان سال بود که مدل مفهومی ساختمان‌های سبز برای نخستین بار معرفی گردید. یک سال بعد در سال ۱۹۹۳ کمیته ساختمان سبز ایالات متحده (USGBC) متشکل از Rick Fedrizzi، David Gottfried و Mike Italiano تشکیل شد. مأموریت این کمیته توسعه و ترویج افزایش مقاومت و استحکام در ساختمان و صنعت ساخت‌ وساز ضمن رعایت اصول زیست‌محیطی بود. همزمان رهبران این جنبش در سراسر جهان با مشاهده تأثیرات این مجموعه، حرکت‌های مشابهی را شکل دادند. با گسترش علاقه‌مندان این مرام‌ نامه ساختمانی David Gottfried  از پیشگامان و مؤسسان کمیته ساختمان سبز مأموریت یافت تا از کمیته‌های ساختمان سبز در سراسر جهان حمایت کند. در سال ۱۹۹۹ مجمع جهانی WorldGBC در کالیفرنیای ایالات‌متحده تشکیل و سه سال بعد به‌ طور رسمی کمیته ساختمان سبز در استرالیا، برزیل، کانادا، هند، ژاپن، مکزیک، اسپانیا و آمریکا تشکیل شد. در سال ۲۰۰۷ دبیرخانه WorldGBC در تورنتو کانادا به‌طور رسمی فعالیت خود را آغاز نمود.

امروزه انسان مدرن با توسعه نامتوازن در تمام حوزه‌های صنعتی و استخراج و استحصال و استصناع بی‌حدوحصر منابع خدادادی کمر به نابودی حیات خود و این کره خاکی بسته است. تغییر و تخریب و آلودگی آب‌ وهوا، خشکی و دریا، کاهش تنوع زیستی، افزایش آلاینده‌های محیطی، کاهش منابع و معادنِ تجدید ناپذیر همه و همه از تأثیرات تمدن مدرن بر تارک اجزای زیستی و غیر زیستی جهان ماست. در این میان صنعت ساختمان به‌عنوان یک عرصه پر رونق اقتصادی در میان همه جوامع بشری سهم ویژه‌ای در این تغییرات اقلیمی و زیست‌محیطی دارد. استفاده از منابع و مصالح تجدید ناپذیر، گران، ناهمگون و هادی صوت و حرارت، استفاده از تکنولوژی‌های پرمصرف در حوزه انرژی، تهویه نامناسب داخلی، نورگیری نامناسب، عدم توجه به هنجارهای اجتماعی و تشدید تجردگرایی و انزواطلبی از ویژگی‌های معماری مدرن است.

ساختمان سبز به سازگاری میان صنعت ساختمان و طبیعت اشاره دارد. به‌عبارت‌دیگر ساختمان‌های سبز را می‌توان ساختمان‌های دوستدار طبیعت دانست. طبق تعریف اداره محیط‌ زیست فدرال ایالات‌متحده، ساختمان‌های سبز دو هدف عمده را پیگیری می‌کند:

۱- افزایش بهره‌وری ساختمان از انرژی، آب و مصالح (از طراحی تا ساخت و بهره‌برداری)

۲- کاهش آثار مخرب ساختمان بر سلامت انسان و محیط‌ زیست (از جانمایی و طراحی تا ساخت و بهره‌برداری ، تعمیر ، نوسازی و درنهایت تخریب)

انجمن جهانی ساختمان سبز (WorldGBC) اهداف و چشم‌اندازهای این طرح را این‌گونه عنوان می‌کند:

– بهره‌وری بالا در مصرف آب، برق و دیگر منابع در طراحی، ساخت و بهره‌برداری.

– استفاده از انرژی‌های تجدید پذیر همچون انرژی خورشیدی.

– کاهش میزان آلودگی‌های جوی و محیطی، کاهش تولید زباله و افزایش قابلیت بازیافت و باز فرآوری در طراحی، – ساخت و بهره‌برداری.

– ارتقای کیفی تهویه داخلی.

– استفاده از مواد اولیه مقاوم و سازگار با انسان و محیط‌ زیست.

– توجه به محیط‌ زیست در طراحی، ساخت و بهره‌برداری.

– توجه به سبک زندگی در طراحی، ساخت و بهره‌برداری.

– توجه به شرایط اقلیمی و سازگاری با تغییر و تحولات طبیعی و محیطی.

هر بنایی اعم از مسکونی، تجاری، اداری، آموزشی و درمانی مشروط بر رعایت استانداردهای نهادهای ارزشیابی، مستحق به دریافت گواهینامه ساختمان سبز خواهد شد. نظام ارزش‌گذاری در همه نهادها و در همه کشورها و برای همه ساختمان‌ها یکسان نیست. عواملی چون موقعیت جغرافیایی، شرایط آب‌وهوایی، شرایط اقلیمی، عمر و سَبک معماری، الگوی اقتصادی و حتی هنجارهای اجتماعی در نظام ارزشیابی و ارزش‌گذاری این نهادها مؤثر است.

 

keyboard_arrow_up